2024 yılında coğrafi işaret tescili alan bu peynir türü Kars ilinde Türkmen saçak peyniri olarak bilinmektedir. Kars ve çevresinde bu peyniri, raf ömrünün daha uzun olması sebebiyle göçebe Türkmen topluluklarının yaptığı bilinmektedir. Tuzlu suda kaldığı sürece 1 yıl raf ömrüne sahiptir. Bu peyniri sıcak şıratın içerisinde çevrilmesi, eklenen taze ve ekşi süt miktarı ile en son elde yoğurma şekli, benzerlerinden farklılaştırmaktadır. 2 gün öncesinden kaymağı alınmış 1 kova ekşi süt ile aynı ölçüde süt makinesinde kaymağı alınmış taze süt büyük bir kazana art arda eklenerek ocağın altı yakılmaktadır. Serçe parmağını yakmayacak derecede ısınan süte 1 tatlı kaşığı maya eklenerek pişmesi beklenmektedir. Daha çabuk pişmesini sağlamak üzere, ortaya çıkan şırat maşrapa yardımıyla ayrı bir kovaya alınmaktadır. Sıcak şıratın içerisinde el ile çevrilen katı tortu ayrı bir kovaya alınarak seri hareketlerle yaklaşık 1 saat çevrilmekte ve uzamaktadır. Gittikçe uzamaya başlayan peynir tuzlu suyla dolu bir kovaya daldırılarak yine çevrilmekte ve tel tel ayrılmaktadır.

• Biliyor muydunuz?
 Ekşi ve taze olmak üzere toplamda 24 kilo sütün kullanıldığı bu peynir yapım sürecinin sonunda toplamda 2 kilo tel peyniri ortaya çıkmaktadır.

Kaynak: Serhat Kalkınma Ajansı. (2024). TRA2 Bölgesi Yöresel Ürünleri. 04 15, 2025 tarihinde https://www.serka.gov.tr/serka-yayinlari/ adresinden alındı